اثر نوسان اطلس شمالی بر الگوی غالب وردایی ارتفاع ژئوپتانسیلی در منطقه مدیترانه با استفاده از تابع‌های متعامد تجربی

نوسان اطلس شمالی (NAO) به‌منزلة یکی از مهم‌ترین عوامل وردایی سالانه گردش کلی جوّ در نیمکره شمالی شناخته می‌شود. در این تحقیق با استفاده از تابع‌های متعامد تجربی (EOF) به ‌بررسی وردایی ارتفاع ژئوپتانسیلی ترازهای 1000 و 500 هکتوپاسکال در دوره‌ 1948-2005 برای فصل زمستان در منطقه دریای مدیترانه و جنوب غرب آسیا با استفاده از داده‌های NCEP/NCAR پرداخته شده است. نتایج نشان داد که 8/32 و 2/16درصد از کل واریانس ارتفاع تراز 1000 هکتوپاسکال به‌‌ترتیب ناشی از مد‌های شماره‌ یک و دو است و اولین مُد استخراجی برای منطقه الگوی نوسان شمالگان (AO) را نشان می‌دهد. دو مُد اول وردایی ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال به‌‌ترتیب دارای 24 و 4/21 درصد واریانس هستند که اولین مُد الگوی نوسان شرق اطلس- غرب روسیه را نشان می‌دهد. در ادامه ماه‌های با مقادیر بحرانی نمایه مثبت و منفی نوسان اطلس شمالی مشخص شد و تابع‌های متعامد تجربی برای این ماه‌ها به‌‌‌طور جداگانه محاسبه و استخراج شده است. ماه‌های بحرانی فاز منفی NAO شامل 33 ماه و مدهای استخراج شده برای این ماه‌ها برای ارتفاع تراز 1000 هکتوپاسکال به‌ترتیب شامل 35 و 20 درصد از کل واریانس است. برای این فاز مدهای اول و دوم وردایی ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال در منطقه مدیترانه به‌‌ترتیب دارای 5/31 و 17 درصد واریانس هستند. ماه‌های بحرانی فاز مثبت NAO نیز شامل 29 ماه و مدهای استخراجی برای ارتفاع تراز 1000 و 500 هکتوپاسکال به‌ترتیب دارای 4/31، 5/23 و 29/17 درصد از کل واریانس است.